Konijnen

Waren konijnen en cavia’s 10 jaar geleden huisdieren waar qua gezondheid niet veel tijd en geld aan werd besteed, inmiddels worden ze, terecht, als volwaardige patiëntjes beschouwd. Onze beide dierenartsen hebben een voorliefde voor deze kleinere dieren en doen hun uiterste best om de allerbeste zorg te leveren.

Voor de meest voorkomende problemen hebben wij adviesbrieven opgesteld, zodat u de informatie die u in de spreekkamer krijgt thuis nog eens op uw gemak kunt doorlezen.

Hieronder een selectie uit de onderwerpen.

Voedingsadvies konijnen

Veel van de gezondheidsproblemen die we bij konijnen tegenkomen hebben te maken met de manier waarop ze gevoerd worden.
Om uw konijn zo gezond mogelijk te houden hebben wij voor u het volgende advies opgesteld:

• Geef elke dag volop hooi of gras van goede kwaliteit. In de vrije natuur is dit ook het belangrijkste voedingsmiddel van het konijn. Voldoende vezels is van essentieel belang voor een goede werking van het maag-darmkanaal van het konijn. Vezels haalt het dier uit gras, hooi of groene bladgroente. Ook zorgt gras voor een normale slijtage van de tanden.
• Beperk de hoeveelheid krachtvoer die u geeft tot 1 eetlepel of 20 gram per kilo lichaamsgewicht per dag.
  De volle bak krachtvoer die de meeste mensen goedbedoeld neerzetten is voor het dier een uitnodiging alleen het allerlekkerste op te eten. Dit kunt u vergelijken met kinderen die alleen patat of snoep eten! Daarnaast zal een konijn dat teveel biks krijgt onvoldoende hooi eten en daarmee te weinig vezels binnenkrijgen. Dit verstoort het evenwicht in de darm en is de oorzaak van de meeste diarreeklachten.
  Als u pellets voert bedenk dan dat ze in veel gevallen ooit ontwikkeld zijn voor het gebruik bij slachtkonijnen en er vaak voor zorgen dat uw konijn zo snel mogelijk veel te dik wordt. Ze bevatten veel vet en eiwit. Voer ze dus met mate!
• Bedenk dat met name jonge konijntjes zich ernstig kunnen overeten als ze nieuw voer krijgen dat ze erg lekker vinden. Meng daarom oud- en nieuw voer altijd de eerste paar dagen en geef een beperkte hoeveelheid.
• Voer groente en fruit met beleid. Een konijn kan grote hoeveelheden groenvoer per dag eten. Groenvoer dat het dier niet eerder gegeten heeft aanvankelijk in kleine hoeveelheden geven en dit langzaam opvoeren.
• Gras, tuinkruiden, paardenbloemblad ed. zijn goede en goedkope voedingsmiddelen. Pluk ze echter niet op een plaats waar ook veel honden worden uitgelaten of de auto’s vlak langs rijden.
• Haalt u liever wat uit de winkel, dan is vezelrijke bladgroente een goede keus (bv andijvie, witlof). Ook wortelen en het loof ervan en een stukje appel zijn prima. Was het echter wel i.v.m. restanten van bestrijdingsmiddelen. Voer geen uien of prei, voer nooit bedorven of bevroren etenswaren.
• Extra gevulde knaagstangen, yoghurt snoepjes en andere lekkernijen zitten  vol koolhydraten en kunnen daarom gemakkelijk tot diarree leiden. Er zitten vooral stoffen in die het dier niet nodig heeft. Voer liever groenvoer of geef afleiding in de vorm van wilgen- of fruitbomentakken.
• Geef geen knaag- of likstenen, een dier dat een evenwichtige voeding krijgt, krijgt genoeg calcium binnen. Een teveel aan calcium leidt bij konijnen tot o.a.. blaasgruis en stenen.
• Zorg dat er altijd voldoende vers drinkwater aanwezig is.
• Als uw dier in de tuin loopt, ga er dan niet van uit dat het zelf wel weet wat giftig is en wat niet. Het dier weet alleen wat lekker is en wat niet

Als laatste: een konijn dat meer dan een dag niet eet of slecht eet, is een dier waar iets serieus mis mee is. Ga er zo snel mogelijk mee naar uw dierenarts!

Entingen bij konijnen

Bij konijnen komen een tweetal virussen voor waarvoor geënt kan worden.
We bevelen dit van harte aan, het gaat namelijk om virussen die zeer agressief zijn en waaraan éénmalig besmette dieren vrijwel altijd dood gaan. De enkeling die wel overleeft raakt ernstig gehandicapt.

Om welke virussen gaat het?

Het meest bekende virus bij konijnen is myxomatose. De meeste mensen hebben ooit in de duinen of het bos wel eens zo’n konijntje met dikke ogen aan de kant van de weg zien zitten. Overgebracht door insecten verspreid dit virus zich vaak snel door een bepaald gebied. Alle slijmvliezen van het dier gaan enorm zwellen en ontsteken en het dier gaat dood omdat het geen eten kan vinden en het maagdarmkanaal stuk gaat.

Het andere virus is VHS, hetgeen staat voor Viral Hemorrhagic Syndrome. Ook dit virus wordt door insecten overgebracht, maar kan ook aan schoenen, plantendelen etc. uit besmette gebieden meekomen. Na een dagje strand kan dit dus betekenen dat de ziekte ongemerkt aan uw schoenen bij uw huisdier terecht komt.
Bij deze ziekte ontwikkelt het dier overal bloedingen en vaak ligt het dier binnen korte tijd plotseling dood in het hok. Soms zelfs zonder dat de eigenaar veel aan het dier gemerkt heeft.

Bij beide ziekten staan wij als dierenarts machteloos, éénmalig besmet gaat het diertje meestal snel dood.
Beide ziekten zien we regelmatig op de praktijk en daarom raden wij alle eigenaren van harte aan hun dieren jaarlijks te laten enten.

Diarree of plakbips

Een gezond konijn heeft een ingewikkeld darmstelsel. Overdag produceert het konijn de bekende keuteltjes ; mooie droge ronde balletjes ontlasting, allemaal keurig even groot.
’s Nachts produceert het konijn een ander soort ontlasting, afkomstig uit de blinde darm. Dit is een zachte, beetje pasteuze hoeveelheid kleinere bolletjes aan elkaar.
Als het goed gaat merkt u van deze laatste soort ontlasting niet veel, een gezond konijn zal dit direct opeten zodra het de anus verlaat. Ondanks dat dit voor ons mensen een vies idee is, zorgt het konijn er op deze manier voor dat zijn eten optimaal benut wordt en het de meeste voedingsstoffen kan opnemen. In de blinde darm wordt het voedsel door darmbacteriën bewerkt en deze darmbacteriën breken niet alleen plantencellen uit het voer af, ze produceren ook vitaminen.

Op het moment dat het dier in verhouding teveel koolhydraten naar binnen krijgt, veranderen echter de soorten bacteriën in de darm. Vooral degenen die koolhydraten verbruiken kunnen zich dan enorm vermenigvuldigen, terwijl de “goede” bacteriën minder in aantal worden. Gevolg is dat de keutels overdag van grootte gaan wisselen. Dit noemen we ondanks dat het nog wel droge keutels zijn toch diarree! ’s Nachts produceert het konijn nog steeds blinde darm ontlasting, maar eet dit minder op omdat het minder lekker smaakt. Omdat het plakkerige ontlasting is, gebeurt het regelmatig dat op deze manier een grote klont aan de bips ontstaat, die het konijn zelf niet meer weg krijgt.
Ook kunnen te dikke konijnen of konijnen met rugproblemen minder goed bij hun anus en dus zien we ook bij deze dieren regelmatig zo’n grote klont plakpoep ontstaan.

Behalve dat de klont steeds groter wordt omdat er steeds meer ontlasting aan blijft hangen en het voor het dier dus heel ongemakkelijk is, vormt een vieze bips voor vliegen een heel aantrekkelijke plek om hun eitjes in te leggen.
Wat hier het risico van is kunt u raden: de eitjes komen uit, worden maden en deze maden eten niet alleen de ontlasting, maar vooral ook de vochtige en geïrriteerde huid van het konijn die hieronder zit……

Keurig afgedekt door de klont poep die hier overheen zit worden deze wonden vaak pas ontdekt als het voor het konijn te laat is.

Voorkom deze ellende door

• te voeren volgens het advies schema:  volop goed hooi, volop groenten waar het dier aan gewend is, maximaal 20 gram hardvoer per kilo konijn per dag en ten allen tijde voldoende schoon water
• voorzichtig met voerwisselingen
• laat het konijn niet te dik worden: u hoort geen vetlaag op de ribben te voelen en een zogenaamde “wam”(onderkin) hoort zeker bij de kleinere rassen ook bij overgewicht.
• maak het hok regelmatig schoon (minstens 1x per week) en bij warm weer een keer extra