Egels

Binnen onze praktijk hebben wij de laatste jaren onze eigen manier van natuurbescherming gevonden. Liever dan geven aan collectanten bieden wij directe zorg aan wilde dieren in nood. Egels hebben bij dierenarts Marike Stooker een bijzondere snaar geraakt en regelmatig behandelen wij daarom zowel bij ons op de praktijk gebrachte egels als egels die via de Wildopvang in Delft langskomen. Egels vormen in ons dichtbevolkte landje een onderdeel van de wilde natuur en we hopen met onze zorg een kleine bijdrage te leveren aan het in stand houden daarvan.

Egels behoren tot de groep van de insecteneters. Ze wonen in gebieden met voldoende plekjes om zich te verschuilen. Struikgewas, kreupelhout en dichtbegroeide tuinen zijn voorbeelden hiervan. Het zijn nachtdieren. Dit betekent dat ze overdag slapen en vooral in de schemering actief zijn. Veel mensen komen ze tegen bij de laatste avondronde met de hond. Bij gevaar of tijdens het paarseizoen kunnen ze veel lawaai maken: ze sissen, blazen en puffen als een locomotief.

Egels eten kevers, wormen, rupsen en slakken en aanverwanten. Ook een rauw eitje lust hij graag.

Een egel weegt bij de geboorte zo’n 12-25 gram, hij is dan ongeveer 6 cm groot. Een volwassen egel weegt 800-1500 gram en is bijna 30 cm lang. Reuk en gehoor zijn zeer goed ontwikkeld, het zicht is minder goed. Voor een nachtdier is dit ook minder van belang. Egels gebruiken hun stekels om zich te verdedigen tegen vijanden. Het diertje rolt zich op en beschermt zo zijn kwetsbare buikje, pootjes en kop. Grote gevaren voor egels zijn auto’s, grasmaaiers en honden. Tuinvijvers met steile randen zijn ook berucht, de egel valt er in en kan er nooit meer uit.

Een egel houdt een winterslaap. In de periode oktober tot maart is er weinig voedsel en trekt de egel zich terug om al slapend deze moeilijke en koude periode te overbruggen. Tijdens de winterslaap daalt zijn lichaamstemperatuur, daalt de ademfrequentie en ook de hartslag. Hiermee bespaart de egel energie, opgeslagen als vet. Afhankelijk van de duur van de winterslaap en de hoeveelheid vet die de egel kwijtraakt verliest de egel in deze periode 15-40% van zijn lichaamsgewicht. Het onderbreken van de winterslaap kost de egel veel energie. Als de slaap meerdere malen wordt onderbroken kan het daarom zijn dat zwakke of jonge egels het niet overleven. Composthopen of opgehoopte bladeren en dergelijke zijn plekken waar een egel zich nog wel eens wil verstoppen, houd daar rekening mee als u de tuin gaat opruimen!

Welke egels hebben hulp nodig?

egels die overdag op een open plek of op straat gevonden worden
een gezonde egel zal zich overdag verschuilen. Als hij zich laat zien is er meestal iets aan de hand.
een egel die languit ligt en zich bij aanraken niet oprolt. Een dergelijke egel is doodziek.
egels met wonden, bijna verdronken dieren, dieren die hebben vastgezeten
egels met veel vliegeneitjes, vliegenmaden, vlooien of teken
hoestende en/of snotterende egels
een egel uit een verstoord winternest

Hoe vervoer ik een egel?

Neem een kartonnen doosje met eventueel een in een handdoek gewikkelde kruik. Gebruik geen hooi of zaagsel, dit gaat vastzitten eventuele wonden. Wonden kunnen slecht zichtbaar zijn als het dier zich nog kan oprollen. Geef eventueel wat kattenvoer. Als drinken kun je water geven, geef nooit melk : dit veroorzaakt diarree en kan een verzwakte egel verder verzwakken.

Breng de egel naar een erkende opvang of de dierenarts. Een Europese egel is een beschermde diersoort. Dit betekent dat hij alleen opgevangen mag worden door iemand die daar een vergunning voor heeft en niet als huisdier gehouden mag worden. Sommige exotische egelsoorten worden wel als huisdier gehouden. Witbuikegels zijn ook bij ons in de praktijk van harte welkom.

De afgelopen jaren hebben wij veel ervaring met egels opgedaan. Het zijn taaie rakkers die vaak met een beetje hulp en verpleging weer helemaal fit de vrije natuur in kunnen. Helaas hebben we ook meegemaakt dat men een dier dat zwaar gewond was onder de vlieg maden voor dood achterliet of probeerde zelf uit zijn lijden te verlossen. Bang voor eventuele kosten hoeft u niet te zijn, egels kunt u altijd gratis brengen. Of een dier al dan niet te redden is kunnen wij vaak veel beter zelf beslissen (en vaak kunnen wij veel meer bereiken dan u verwacht!). Mocht het zo zijn dat er écht niets meer voor het diertje gedaan kan worden dan kunnen wij het op een diervriendelijke manier laten inslapen.

Het is de bedoeling dat een herstelde egel weer wordt uitgezet in de vrije natuur.

Bij vragen of gevonden egels:

Nationale Egellijn 035-6468669, 24 uur bereikbaar
Website: www.egelbescherming.nl
Wildopvang Haaglanden 015- 7853162